Doelstelling
Doel van het project is het monitoren en verbeteren van de thermische controle van mensen in situaties waarin de thermofysiologische regulatie een uitdaging is. Dit geldt voor:
- atleten die duurinspanning leveren in een warm, vochtig klimaat;
- atleten die presteren in omstandigheden waarin de warmteproductie erg hoog is, zoals de Tour de France;
- Paralympische atleten met een dwarslaesie.
De oplossing zoeken we in het maken van goede acclimatisatie protocollen, het ontwikkelen van innovatieve koelsystemen en de koppeling aan individuele monitoring van de doelgroep.
Wetenschappelijke uitdagingen
Onze uitdaging is om de prestatiedaling in de hitte te minimaliseren. Dat doen we door:
- Te onderzoeken hoe mensen zich het beste op hitte kunnen voorbereiden. Het is bekend dat acclimatisatie aan hitte leidt tot aanpassingen zoals vergroting van het bloedvolume en verlaging van de hartslagfrequentie. Maar onderbelicht is hoe de individuele verschillen zijn. Acclimatisatie doe je vooral door eerder naar de hitte (bijvoorbeeld in Tokio) te gaan. Maar wat als het alleen tijdens de Spelen warm is en niet er voor? Er wordt ook onderzocht wat de plussen en minnen zijn van het acclimatiseren in Nederland onder gecontroleerde omstandigheden, zoals in een klimaatkamer.
- Te onderzoeken of we de atleten met koelende kleding extra kunnen voorbereiden op de hitte. Hierbij worden innovatieve materialen die van fase veranderen in kleding onderzocht. We kijken met name wordt naar hoofdkoeling (petten). De uitdaging is een systeem zo te maken dat het lichaam wordt gekoeld, maar niet wordt aangezet tot meer warmteproductie (thermogenese) of bloedvatvernauwing in de huid.
- Na te gaan hoeveel hitte mensen kunnen tolereren. Is het mogelijk om met een test de individuele hittetolerantie te bepalen? Welke testen zijn er en wat zijn hun sterke en zwakke punten?
- Monitorsystemen te maken die de atleet niet hinderen. Kunnen we op basis van videobeelden iets zeggen over de mate van uitputting van een atleet?
Aanpak
Als eerste zijn 24 goed getrainde mensen blootgesteld aan de hitte zoals die tijdens de spelen in Tokio wordt verwacht. Ze zijn 10 dagen achtereen aan het klimaat blootgesteld om de aanpassingen van het lichaam in kaart te brengen. Het bleek dat de lichaamsbouw samenhangt met de mate van aanpassing.
We hebben in kaart gebracht welke koelsystemen er zijn en welke het meest geschikt zijn voor sport toepassingen in de hitte. Begin 2021 wordt onderzocht of mensen met een dwarslaesie beter boven of onder de laesie gekoeld kunnen worden.
Camerabeelden van mensen tijdens inspanning worden gekoppeld aan fysiologische registraties zoals hartslagfrequentie bepalingen. Op deze manier wordt met artificial intelligence onderzocht of niet-invasieve metingen van thermische stress en vermoeidheid mogelijk zijn.
Uitkomsten
De bevindingen van het onderzoek waarbij goed getrainde mensen aan de hitte werden blootgesteld, zijn besproken met de aandeelhouders in het project en in nieuwsbrieven op een rij gezet. Nu wordt gewerkt aan publicaties in de wetenschappelijke literatuur.
Er zijn petten ontwikkeld die het hoofd koel houden, ook omdat ze optimale stralingswering hebben.
Projectpartners
Binnen dit project werken we samen met Vrije Universiteit Amsterdam, Technische Universiteit Delft, Hogeschool van Amsterdam, Radboud Universiteit Medisch Centrum, Team Sunweb, Reade Rehabilitation, IZI Body Cooling, NOC*NSF, Watersportverbond, Sailing Innovation Centre en MyTemp.
In de media
- 4-8-2021 NRC: Koele vesten in een hete loods
- 26-7-2021 Radio 1 Nieuws en Co: Hitte in Tokyo (minuut 23 – 28)
- 23-7-2021 NRC; Russische boogschieter flauwgevallen vanwege hitte tijdens kwalificatie
- 21-7-2021 NWO website: Warm en Vochtig: Hoe presteer je op Olympisch niveau?
- 20-7-2021 NRC: In Tokyo is het eigenlijk te heet om te sporten
- 13-7-2021 VU Magazine: klimaatkamer als voorbereiding op Olympische hitte
- 1-7-2021 Libelle, tips tegen hitte
- 21-6-2021 Radio 1, voetballen met Tattoos
- 14-6-2021 Langs de Lijn, hitte en voetbal (minuut 48:10-54:26)
- 1-6-2021 Topsport Topics Podcast: Presteren in de hitte
- 17-3-2021 Parool; gevaren van koudwaterzwemmen
Meer informatie
Een actueel overzicht van publicaties met thema Oververhitting is te vinden op de pagina van Hein Daanen.
Meer weten?
Prof. Dr. Hein Daanen
Vrije Universiteit Amsterdam
